Dobrze się ma. Wydaje mi się, że tu wszystkiemu daje się czas. I przestrzeń.
Poza tym…
Tu się gra.
W Stambule najprzyjemniejsze jest to, że gdy włącza się tryb urlopowy, to się człowiek może snuć. I wszystko temu snuciu sprzyja: malownicze ciasne uliczki, nie mniej malownicze pejzaże nad Bosforem, restauracyjki na dachach z widokiem na ekstra malownicze pejzaże miasta, kawiarenki na rogach ulic, z niskimi siedziskami i stoliczkami na których zmieści się jedna kawa, lub herbata. Albo maksymalnie dwie, bo szklaneczki i filiżaneczki są malutkie. Tryb urlopowy włącza mi się z jednodniowym opóźnieniem. Zanim porzucę szybkie życie i zacznę celebrować powolność przeważnie przechodzę przez ból głowy. A przy okazji – W Stambule jest mnóstwo aptek, są dostępne, sprzedawcy mówią po angielsku i jest to to samo co u nas. No prawie. Ale aspirynę, czy coś w ten deseń – oczywiście znajdziemy bez kłopotu.
A gdy głowa przestawi się na stambulskie realia - to zaczyna się snucie: snucie narracji, snucie się po wybranych trasach, albo po trasach, które wybrały nas.
A kolejnym etapem są próby aktywnego uczestnictwa w rytmie tego miasta To jest możliwe, bo generalnie Turcy reagują na wścibskich turystów naprawdę przyjaźnie.
W Stambule, pomimo ogromnej ich liczby turystów (nie wszyscy są wścibscy, rzecz jasna) – podróżnik jest traktowany bardzo miło.
Ponad 18 milionów turystów odwiedziło Stambuł w 2024 roku. To znaczny wzrost w porównaniu do roku poprzedniego (ponad 17 milionów w 2023).
Cała Turcja osiągnęła rekordowy przychód z turystyki w 2024 roku, wynoszący 61,1 miliarda dolarów, co oznacza wzrost o 18,3% rok do roku. Stambuł, jako główny ośrodek turystyczny kraju, znacząco przyczynił się do tego wyniku.
W pierwszych czterech miesiącach 2024 roku Stambuł gościł 5,2 miliona turystów.
W lutym 2024 roku najwięcej turystów przybyło do Stambułu z następujących krajów:
Rosja: 139 000, Niemcy: 95 465, Iran: 75 000, Wielka Brytania: 56 400
Francja: 48 000. Przewiduje się, że w całym 2024 roku Stambuł mógł przyjąć nawet 20 milionów turystów, co stanowiłoby kolejny rekord.
Oczywiście – turysta oznacza zarobek, ale bez przesady. Bez zarobku tez pomogą, wyjaśnią, postawią herbatę. Zawsze, ale to za każdym razem gdy pakowałam się w jkieś nieoczywiste miejsce i koniecznie chciałam wiedzieć: a co to? – byłam częstowana herbatą. Przy czym, w takich miejscach o język angielskie jest trochę trudniej, a z wrażenia nie zawsze uzywałam translatora. Ten odruch dopiero ćwiczę. Następnym razem ogarnę ten temat. A tym razem – wchodziłam, gadaliśmy za pomocą prostych słów, albo gościnności i wolnej ręki w oglądaniu tego konkretnego miejsca.
I tak, dwa razy weszłam do przybytku, będącego herbaciarnią i hm… gralnią (?). Bo nieduża, skromna bardzo przestrzeń zastawna była stolikami, kwadratowymi - takimi, jak u nas w barach mlecznych. Dosłownie. Na każdym stole – ceratka i ewentualnie materiał na którym się gra. I wszędzie - przygotowane do użycie zestawy: domino, karty o tysiąc na tysiąc.
Jedną z najbardziej ikonicznych gier w Turcji, a co za tym idzie, również w Stambule, jest Tavla (bakgammon). Usłyszycie charakterystyczne stukotanie kości i pionków w wielu kawiarniach, herbaciarniach (çay bahçesi) i parkach. Tavla to nie tylko gra strategiczna, ale także ważny element kultury towarzyskiej. Często toczy się przy niej długie rozmowy, popija się herbatę i
Kolejną popularną grą, szczególnie wśród starszego pokolenia, jest Okey. To gra logiczna, przypominająca nieco remika, rozgrywana przy użyciu specjalnych kamieni i planszy. Podobnie jak Tavla, Okey jest często pretekstem do spotkań towarzyskich w kawiarniach i domach.
- czyli rummikub.
Można powiedzieć, że Rummikub jest zachodnią wersją lub wariantem gry, która w Turcji znana jest jako Okey. Dlatego, jeśli znasz zasady Rummikuba, z łatwością zrozumiesz, jak grać w Okey, i prawdopodobnie spodoba Ci się ta gra, jeśli będziesz miał okazję spróbować jej w Stambule!
Grywa w to od 2 do 4 czterech graczy, wymyślił grę Ephraima Hertzano , a wydano ją po raz pierwszy w Izraelu w 1950 roku. Używa się 104 kości z liczbami, w czterech kolorach o wartościach od 1 do 13, oraz dwóch kości z symbolami jokerów. Do rozgrywki gracze używają specjalnych stojaków (tabliczek), które pozwalają rozłożyć wylosowane kostki i emocji, których się nie da opisać. ;)
Motto gry: Rummikub to wspaniała gra towarzyska. Prosta, wciągająca, inna w każdej kolejnej rozgrywce. Jest doskonałą grą dla całej rodziny.
Aha….
Wśród młodszych mieszkańców Stambułu królują jednak karty. Gra się w różne warianty, często przy akompaniamencie muzyki i przekąsek. Rozmowy, pogawędki - to podstawa.
Nie można zapomnieć o piłce nożnej!
Futbol jest w Turcji niemal religią, a Stambuł jest domem dla trzech wielkich klubów: Fenerbahçe, Galatasaray i Beşiktaş. Mecze to prawdziwe święto. Kibice bezapelacyjnie śledzą wszystkie rozgrywki, spotykając się w kawiarniach i w domach, by grupowo przeżywać mecze. Emocje sięgają tureckiego zenitu, a rywalizacja między klubami jest wręcz legendarna.
Mieszkańcy Stambułu uwielbiają …
…spędzać czas na świeżym powietrzu, zwłaszcza gdy pogoda dopisuje. Parki i ogrody takie jak Gülhane Parkı, Emirgan Korusu czy Yildiz Parkı tętnią życiem, szczególnie w weekendy. Rodziny organizują tu pikniki, pary spacerują, a młodzież spotyka się ze znajomymi. To przypomina czasy przedkomówkowe, chociaż… komórki są też w użyciu non stop.
Kawiarnie i herbaciarnie (çay bahçesi) to serce życia towarzyskiego. Można tam godzinami siedzieć, popijając tradycyjną turecką herbatę (çay) lub kawę (Türk kahvesi), rozmawiając, grając w Tavla lub Okey, czytając gazetę lub po prostu obserwując przechodniów. To miejsca, gdzie czas płynie wolniej, a relacje międzyludzkie są najważniejsze.
Wycieczki nad Bosfor są niezwykle popularne. Można wybrać się na rejs statkiem (vapur) i podziwiać panoramę miasta z perspektywy wody, odwiedzić urokliwe wioski rybackie na brzegach cieśniny, czy po prostu pospacerować po nadbrzeżnych promenadach. Na wycieczkowych statkach są zagraniczni przybysze, ale wielu jest także lokalnych turystów. Wersje romantycznych wypraw są chyba najpopularniejsze. Idealna randka? Na Bosforze, gdy wiatr rozwiewa włosy o zachodzie słońca!
Stambuł oferuje również bogatą scenę kulturalną. Mieszkańcy chętnie chodzą do kin, teatrów, na koncerty i wystawy. Wiele historycznych budynków zostało przekształconych w centra kultury i sztuki, oferując różnorodne wydarzenia.
Zakupy to kolejna popularna forma spędzania wolnego czasu. Od tradycyjnych bazarów, takich jak Kapalıçarşı (Wielki Bazar) czy Mısır Çarşısı (Bazar Przypraw), po nowoczesne centra handlowe, Stambuł oferuje niezliczone możliwości zakupowe. To nie tylko okazja do nabycia różnych towarów, ale i do spotkań towarzyskich, oraz delektowania się atmosferą.
Ciekawostki:
Tradycja "çay saati" (godzina herbaty): W wielu domach i miejscach pracy istnieje nieformalna tradycja popołudniowej przerwy na herbatę, podczas której ludzie spotykają się, rozmawiają i dzielą się drobnymi przekąskami.
Znaczenie sąsiedztwa (mahalle): W Stambule nadal silne są więzi sąsiedzkie. Sąsiedzi często spędzają razem czas, pomagają sobie i uczestniczą w lokalnych wydarzeniach.
Kultura "sohbet" (pogawędki): Turcy cenią sobie długie, niespieszne rozmowy. Czas spędzony na "sohbet" z przyjaciółmi i rodziną jest uważany za bardzo wartościowy.
Historyczne kawiarnie: Stambuł ma wiele historycznych kawiarni, które były miejscem spotkań intelektualistów, artystów i pisarzy przez dziesiątki lat. Te miejsca nadal mają swój niepowtarzalny klimat.
To miasto, w którym tradycja i nowoczesność się przenikają, dość harmonijnie. ma to swoje odzwierciedlenie w sposobach spędzania wolnego czasu. Od tradycyjnych gier i spotkań w herbaciarniach po nowoczesne rozrywki i bogatą ofertę kulturalną. Najważniejsze jest jednak to, że większość tych aktywności ma mocny wymiar społeczny, stawiający na gościnność i serdeczność.
A jeszcze na koniec - przy stole, gracze których spotkałam - to byli Turcy i jeden Kurd. On mnie zaprosił do stolika i opowiedział trochę o sobie.
Uważam tę okoliczność za znamienną w dobie polityki, jaka prowadzi współczesna Turcja.
A przy okazji - polityka jest ważnym i bardzo emocjonującym tematem dla Turków, a życie… i tak toczy się swoim torem.
O czym przypominam i pozdrawiam.
Miłka
Share this post